افزایش ذخایر شناور نفت ایران، روسیه و ونزوئلا در دریاها؟

به گزارش اقتصادآنلاین، رسانه «Oilprice» در گزارشی به ناوگان‌های نفت ایران، ونزوئلا و روسیه پرداخت که مدعی شد که  این ناوگان‌ها تلاش دارند تا با دورزدن تحریم‌ها نفت خود را بفروشند. این رسانه در گزارش خود نوشت:

یک ناوگان پنهان به‌طور بی‌سروصدا در اقیانوس‌های جهان در حال گسترش است؛ ناوگانی مملو از بشکه‌های نفت تحریمی متعلق به روسیه، ایران و ونزوئلا. فعلاً این نفتکش‌ها در حاشیه بازار جهانی باقی مانده‌اند، اما حجم عظیم نفت خامی که در سواحل معطل مانده، بسته به اینکه آیا خریداری برای آن پیدا شود یا نه، ممکن است به‌زودی شوکی به قیمت‌ها وارد کند.

البته طی چند هفته اخیر ارسال محموله‌های نفتی روسیه به خارج از کشور در مرکز توجه بوده است، زیرا رسانه‌ها به‌سرعت گزارش می‌کنند که خریداران چینی و هندی در حال لغو سفارشات و روی آوردن به نفت خاورمیانه و آمریکا هستند تا زمانی که راهی برای دور زدن تحریم‌ها بیابند و خرید نفت ارزان روسیه را از سر بگیرند.

افزایش نفت ایران در ذخایر شناور؛ کاهش خرید چین

در همین حال، ایران نیز به‌نظر می‌رسد در تلاش برای صادرات نفت خام به بزرگ‌ترین و تقریباً تنها مشتری خود با مشکلاتی روبه‌رو شده است. در نتیجه، میزان بشکه‌های نفت ایران در ذخایر شناور نیز به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. شرکت Kpler اخیراً گزارش داد که بین ماه‌های اوت تا نوامبر، نفت ایران در مخازن شناور دو برابر شده و به بیش از ۳۶ میلیون بشکه رسیده، درحالی‌که تحویل نفت به خریداران چینی از میانگین ۱.۴۴ میلیون بشکه در روز در اوایل سال، به کمتر از ۱.۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است.

در آسیا، حجم نفت در ذخایر شناور طی دو ماه گذشته ۲۰ میلیون بشکه افزایش یافته و به مجموع ۵۳ میلیون بشکه رسیده است. خبرگزاری رویترز نیز اوایل همین ماه با استناد به داده‌های Kpler این موضوع را گزارش کرد. بخش زیادی از این نفت از سه تولیدکننده تحت تحریم، یعنی روسیه، ایران و ونزوئلا منشأ گرفته است.

جهش محموله‌های تحریمی در آب‌های آسیا

یک تحلیلگر از شرکت Braemar به این رسانه گفت: «افزایشی که در حجم نفت خام پنهان در آسیا مشاهده می‌کنیم، به دلیل حجم بالای این بشکه‌ها در دریا و دشواری پالایشگاه‌های مستقل شاندونگ چین در جذب این محموله‌هاست؛ زیرا ذخایر بسیار بالاست و سهمیه واردات باقی‌مانده محدود شده است.»

داده‌های دریافتی از ردیاب‌های دیگر کشتی‌ها نشان می‌دهد که میزان واقعی نفت موجود در ذخایر شناور ممکن است حتی بیشتر باشد. OilX، یکی از زیرمجموعه‌های Energy Aspects، محاسبه کرده که حجم نفت شناور در آسیا از حدود ۵۰ میلیون بشکه در میانه ماه به ۷۰ میلیون بشکه در پایان اکتبر رسیده است؛ یعنی تنها طی ۱۴ روز، ۲۰ میلیون بشکه افزایش یافته است.

افزایش نفت ایران و ونزوئلا روی آب

شرکت Vortexa اعلام کرده که حجم نفت خام ایران در دریا، چه در مخازن ذخیره و چه در مسیر انتقال، به ۱۶۱ میلیون بشکه رسیده که نسبت به پایان سپتامبر ۲۲.۵ میلیون بشکه افزایش داشته است. این شرکت تحلیلی همچنین حجم نفت ونزوئلا روی آب را ۷۲.۳ میلیون بشکه برآورد کرده که نسبت به پایان سپتامبر حدود ۶.۶ میلیون بشکه افزایش یافته است.

به گزارش بلومبرگ در هفته جاری، این بشکه‌های نفت تحریمی می‌توانند برای قیمت‌ها مشکل‌ساز شوند، زیرا بخش قابل‌توجهی از عرضه جهانی را تشکیل می‌دهند. اگر این محموله‌ها به هر طریق خریداری شوند، وضعیت عرضه که بسیاری از تحلیلگران آن را بیش از حد می‌دانند بدتر خواهد شد. از سوی دیگر، اگر این بشکه‌ها همان‌طور که هست در دریا بلااستفاده باقی بمانند، تأثیر مثبتی بر قیمت‌ها خواهد داشت؛ تأثیری که شاید بسیاری انتظار آن را نداشته باشند.

تأثیر احتمالی نفت سرگردان بر روند قیمت‌ها

بلومبرگ همچنین با استناد به داده‌های OilX، Vortexa و Kpler گزارش داد که نفت روسیه، ونزوئلا و ایران بین ۲۰ تا ۴۰ درصد از افزایش قابل‌توجه بشکه‌های نفت روی آب از ماه اوت تاکنون را تشکیل می‌دهد. این رسانه به نقل از معامله‌گران نوشت: «سرنوشت نفت خام روی آب، چه تحت تحریم باشد چه نباشد، نقش مهمی در تعیین روند قیمت نفت در ماه‌های آینده خواهد داشت.»

این هشدار شبیه سخنانی است که مدیرعامل شرکت Gunvor اوایل همین ماه مطرح کرد؛ او گفت که حجم نفت در ذخایر شناور به رکورد رسیده، اما همین موضوع به حفظ تعادل نسبی بازار جهانی کمک می‌کند. توربیورن تورن‌کوئیست هفته گذشته در کنفرانس انرژی ADIPEC در ابوظبی گفت: «این وضعیت بی‌سابقه است؛ حجم آن فوق‌العاده زیاد است. بنابراین، بدیهی است که اگر همه تحریم‌ها لغو شود، بازار به‌شدت با مازاد عرضه مواجه خواهد شد.»

گزارش آژانس بین‌المللی انرژی و تشدید نگرانی‌ها

آژانس بین‌المللی انرژی روز پنج‌شنبه با اعلام اینکه عرضه جهانی نفت از ژانویه تاکنون ۶.۲ میلیون بشکه در روز افزایش یافته، بار دیگر بر آتش نگرانی‌ها از مازاد عرضه دمید. این نهاد اعلام کرد که با وجود کاهش تولید به میزان ۴۴۰ هزار بشکه در روز در ماه اکتبر، همچنان مازاد عرضه وجود دارد. آژانس همچنین گزارش داد که حجم نفت روی آب در ماه سپتامبر ۸۰ میلیون بشکه افزایش یافته و این امر به رشد ۷۷.۷ میلیون بشکه‌ای موجودی نفت جهان منجر شده است.

به‌طور کلی، پیام تحلیلگران این است که مازاد عرضه همچنان وجود دارد و بر قیمت‌ها فشار وارد می‌کند. با این حال، اگر بشکه‌های تحت تحریم نتوانند به دست خریداران برسند، ممکن است شرایط تغییر کند، به‌ویژه اگر تولیدکنندگان به دلیل قیمت‌های پایین‌تر، سرعت رشد تولید را کاهش دهند. خوشبختانه برای مصرف‌کنندگان نفت و فرآورده‌های نفتی، فروشندگان نفت تحریمی معمولاً راهی برای رسیدن به خریداران پیدا می‌کنند، بنابراین احتمال جهش شدید و ناگهانی قیمت نفت فعلاً بسیار اندک است. اگر تقاضا بیش از برآورد IEA و دیگر نهاد‌های پیش‌بینی‌کننده باشد، ممکن است قیمت‌ها پیش از آنکه فروشندگان نفت تحریمی مسیر خود به بازار را باز یابند، دوباره افزایش یابد.