بلاکچین چیست و چگونه کار می کند
بلاکچین (Blockchain) یک تکنولوژی مبتنی بر رمزنگاری است که برای ذخیره و انتقال اطلاعات به صورت امن و شفاف استفاده میشود. این تکنولوژی ابتدا با معرفی ارز دیجیتال بیتکوین معروف شد، اما امروزه در زمینههای مختلفی مانند سندسازی، لجستیک، سلامتی، زنجیره تأمین و بسیاری از صنایع دیگر نیز کاربرد دارد.
بلاکچین به صورت یک سند توزیع شده (Distributed Ledger) عمل میکند که اطلاعات در آن به صورت بلوکهایی ذخیره میشوند و هر بلوک حاوی تراکنشها و دادههایی است. هر بلوک به صورت یک لینک (Hash) به بلوک قبلی متصل میشود و این زنجیره از بلوکها با هم یک سندسازی یکپارچه و غیرقابل تغییر ایجاد میکنند.
زمانی که یک تراکنش جدید در بلاکچین ایجاد میشود، ابتدا توسط شبکه از طریق عملیات رمزنگاری و تایید توسط گروهی از کامپیوترها (معمولاً با نام ماینرها) بررسی میشود. اگر تراکنش تایید شود، به یک بلوک جدید اضافه میشود و سپس این بلوک به بلاکهای قبلی متصل میشود.
یکی از ویژگیهای برجسته بلاکچین، امنیت آن است. بلاکچین از الگوریتمهای رمزنگاری قدرتمندی مانند الگوریتم SHA-256 استفاده میکند. همچنین، بلاکچین به صورت توزیع شده است، به این معنی که اطلاعات در تمام کامپیوترهای مشارکت کننده در شبکه بلاکچین تکثیر میشوند. این ویژگی سبب میشود که برای تغییر یک بلوک باید اکثریت کامپیوترها را تصدیق کنید که عملیات تقلبی بسیار دشوار میکند.
بلاکچین همچنین شفافیت بالایی دارد. زیرا تمام تراکنشهای ذخیره شده در بلاکچین قابل مشاهده است و هیچ فرد یا نهاد مرکزی قادر به تغییر اطلاعات موجود در بلاکچین نیست. این ویژگی باعث اعتماد بیشتر میان افراد و حذف نیاز به شخص واسطه میشود.
در نهایت، ببلاکچین یا زنجیره بلوکی (Blockchain) یک سیستم توزیع شده است که به صورت مشترک و متقابل برای ذخیره و تایید تراکنشها استفاده میشود. این سیستم بر اساس الگوریتمهای رمزنگاری قدرتمندی که امنیت بالا را فراهم میکنند، عمل میکند.
بلاکچین به صورت یک زنجیره متشکل از بلوکها عمل میکند. هر بلوک شامل دادههای تراکنشهایی است که در یک بازه زمانی خاص ایجاد شدهاند. هر بلوک در بلاکچین یک شناسه منحصر به فرد دارد به نام هش (Hash) که به بلوک قبلی متصل میشود. این ارتباط زنجیرهای بین بلوکها امکان اثبات تاریخچه تراکنشها و جلوگیری از تغییرات غیرمجاز را فراهم میکند.
برای تغییر یک بلوک در بلاکچین، نیاز به تغییر همه بلوکهای بعدی آن و همچنین بازمحاسبه هش بلوکهای تغییر یافته است. این ویژگی باعث میشود تا بلاکچین مقاوم در برابر تغییرات و تقلب باشد. همچنین، بلاکچین در اغلب موارد به صورت توزیع شده عمل میکند، به این معنی که اطلاعات بین چندین کامپیوتر یا گره در شبکه بلاکچین تقسیم میشود. این ساختار توزیع شده باعث میشود که برای تغییر یک بلوک، نیاز به توافق اکثریت کامپیوترها در شبکه باشد و امکان تغییر دادهها به صورت تکسر بر نیست.
بلاکچین اطلاعات را بصورت عمومی و شفاف ذخیره میکند، به این معنی که تمامی تراکنشهایی که در بلاکچین ایجاد میشوند، برای همه اعضای شبکه قابل مشاهده هستند. این شفافیت و شباهت بین کلیه نسخههای بلاکچین کمک میکند تا اعتماد بین شرکتکنندگان در شبکه بلاکچین ایجاد شود.
با توجه به اینکه بلاکچین به صورت توزیع شده و متشکل از بلوکهای متصل به هم است، این تکنولوژی میتواند در بسیاری از حوزهها مانند انتقال پول، ثبت املاک، ردیاب مورد استفاده قرار بگیرد.