تاثیر توفان خورشیدی بر زمین/ اختلال در مسیریابی حیوانات تا خاموشی گسترده
اقتصاد آنلاین
2 شهریور 1404
1۰6
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از همشهری‌آنلاین، در حالی که طی روز‌های اخیر در فضای مجازی شایعاتی درباره تاثیر مستقیم طوفان‌های خورشیدی بر آب‌وهوای ایران دست به دست می‌شود، کارشناسان این نگرانی‌ها را بی‌اساس می‌دانند.
یک کارشناس هواشناسی توضیح داد: «طوفان‌های خورشیدی تغییر محسوسی در آب‌وهوای زمین ایجاد نمی‌کنند. این پدیده‌ها عمدتا بر میدان مغناطیسی و لایه‌های بالایی جو اثر دارند و ربطی به بارندگی، دما یا شرایط جوی کشور ندارند.»
حمیدرضا وزیری با بیان اینکه ذرات پرانرژی خورشید هنگام برخورد با میدان مغناطیسی زمین بیشتر باعث اختلال در ارتباطات رادیویی، سامانه‌های ماهواره‌ای و سیستم‌های ناوبری می‌شوند، افزود: «از آثار طبیعی این طوفان‌ها پدیدار شدن شفق‌های قطبی در عرض‌های جغرافیایی بالا است که جلوه‌ای دیدنی، اما بی‌خطر برای حیات روزمره به شمار می‌رود.»
این کارشناس با اشاره به برخی مطالعات علمی یادآوری کرد: «تنها در بازه‌های بلندمدت و در دوره‌هایی که فعالیت خورشید به شدت کم یا زیاد می‌شود، می‌توان انتظار تغییرات اقلیمی داشت.»
وزیری تاکید کرد: «افکار عمومی نباید تحت تاثیر شایعات فضای مجازی قرار گیرد. طوفان‌های خورشیدی خطری برای آب‌وهوای زمین ندارند و نگرانی اصلی در حوزه فناوری و ارتباطات است.»
به گفته کارشناسان، پژوهش‌ها نشان می‌دهند طوفان‌های مغناطیسی ممکن است بر رفتار گونه‌های جانوری حساس به میدان مغناطیسی زمین مانند پرندگان مهاجر، نهنگ‌ها و لاک‌پشت‌های دریایی اثر بگذارند. تغییرات ناگهانی در خطوط میدان مغناطیسی ممکن است سبب سردرگمی در مسیر مهاجرت یا ناوبری طبیعی این جانوران شود. هرچند چنین اثراتی بیشتر در عرض‌های بالا مشاهده شده و در ایران چندان محسوس نیست.
زمین هفته گذشته شاهد دومین طوفان مغناطیسی در ماه جاری بود؛ رخداد کیهانی که اگرچه شفق‌های قطبی و جلوه‌های دیدنی آن در ایران قابل مشاهده نبودند، اما به باور کارشناسان چنین رویدادی می‌تواند زیرساخت‌های ارتباطی و ناوبری را تحت‌تاثیر قرار دهد.
به گفته دانشمندان روس، منشا این طوفان خورشیدی حفره‌ای ۵۰۰ هزار کیلومتری در تاج خورشید بود که موجب افزایش سرعت باد‌های خورشیدی از ۳۰۰ تا نزدیک به ۹۰۰ کیلومتر بر ثانیه شد.
کارشناسان تاکید می‌کنند که در ایران و دیگر کشور‌های عرض‌های میانی، طوفان‌های خورشیدی اثر مستقیم زیست‌محیطی یا بهداشتی ندارند، زیرا جو و میدان مغناطیسی زمین سپر محافظ طبیعی محسوب می‌شوند. اما اثرات غیرمستقیم آن مثل اختلال در ماهواره‌های مخابراتی و سیستم‌های GPS تا نوسان در شبکه برق و مشکلات احتمالی در پرواز‌ها و ناوبری هوایی می‌تواند جدی باشد.
سابقه طوفان‌های شدید خورشیدی نشان می‌دهد این پدیده در برخی کشور‌ها باعث خاموشی‌های گسترده نیز شده است. مانند حادثه سال ۱۹۸۹ در کانادا. به همین دلیل، کارشناسان تاکید می‌کنند که پایش وضعیت و آماده‌سازی شبکه‌های برق و ارتباطی در چنین شرایطی اهمیت زیادی دارد.
