تغییر برنامه دانشگاه‌ها برای مواجهه با جنگ/ دوره لیسانس کوتاه می‌شود؟
اقتصاد آنلاین
5 مرداد 1404
1۰7
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، وزیر علوم از آمادگی دانشگاه‌ها در صورت آغاز دوباره جنگ و ضرورت کاهش دوره کارشناسی از چهار به سه سال خبر داد و گفت:» کارشناسی می‌تواند ۳ سال باشد و دانشجو بلافاصله می‌تواند وارد بازار کار شود و به جای آن مهارت آموزی را فراگیرد و مهارت آموزش را تقویت کنیم. «دکتر حسین سیمایی صراف، وزیر علوم با حضور در یک برنامه تلویزیونی از آمادگی دانشگاه‌ها برای مواجهه با جنگ احتمالی خبر داد و گفت: «ما در این زمینه سناریو‌های مختلف را در نظر گرفتیم و همکاران ما در بخش آموزش برنامه‌ریزی کرده‌اند که اگر دشمن از جنگ ۱۲ روزه عبرت نگرفت ما آمادگی داشته باشیم. در واقع در جنگ ۱۲ روزه اگرچه استادان و دانشمندانی را از دست دادیم، اما دانشگاه‌ها و خوابگاه‌ها آسیب ندیدند.»
او در ادامه به بیانیه اخیر وزارت علوم درباره منویات رهبر معظم انقلاب اشاره کرد و اظهار کرد: «رهبر معظم انقلاب همواره در راهبری علم و فناوری و در سیاست گذاری علم و فناوری پیش‌رو بودند. در واقع مفاهیم مهمی در حوزه علم و فناوری مرهون فرمایشات رهبری معظم انقلاب بود مرجعیت علمی که رهبر معظم انقلاب شروع کننده بوده‌اند و دانشگاه‌ها را به حرکت درآورده‌اند.»
وزیر علوم تاکید کرد: «رهبر انقلاب در مرجعیت علمی فرمودند دانشگاه‌های ما باید به جمع سرآمدان دانشگاه‌های دنیا بپیوندند، دانشگاه‌ها باید مرجع باشند. همچنین رهبر معظم انقلاب درباره موضوع هوش مصنوعی زودتر از بقیه مدیران حساسیت به خرج دادند. بر این اساس با سیاست‌ها و روش‌های گذشته نمی‌توان بر فرمایشات رهبر معظم انقلاب نائل آمد بر همین اساس پس از فرمایشات رهبر انقلاب روز گذشته کارگروهی به نام شتاب علمی تشکیل دادیم و ماموریت‌هایی امروز تعیین کردیم که به برخی از آنها اشاره خواهم کرد.»
به گفته وی، ما در برنامه‌های آموزشی کمتر انعطاف نشان دادیم در حالی که شاخص دانشگاه پیش رو و زنده این است که انعطاف داشته باشد و دانشگاه باید سریع به روز رسانی شود و ناسخ و منسوخ را تشخیص دهد. حوزه هوش مصنوعی و کوانتوم حوزه‌هایی است که خواست رهبر معظم انقلاب هم بوده است.
وزیر علوم ادامه داد: ما در دانشگاه‌ها بیش از ۳۶۰۰ برنامه درسی داریم اگرچه در حوزه علوم انسانی و مهندسی تحولاتی را انجام دادیم، اما کافی نیست باید شتاب و سرعت ما بیشتر باشد. ضمن اینکه در مرجعیت علمی و برنامه هفتم توسعه آمده است که در حوزه‌های دانشی جدید باید سرمایه گذاری کنیم.
دکتر سیمایی صراف همچنین به مهاجرت نخبگان از کشور اشاره کرد و افزود: در این جنگ متوجه شدیم که برخی از فرصت‌ها و نعمت‌هایی را از دست دادیم که اگر داشتیم از فرصت بیشتری در دفاع برخوردار می‌شدیم و باید به این بیاندیشیم که چه کار کنیم تا مانع مهاجرت شویم. همچنین در برخی از حوزه‌های دانشی امروز نیاز داریم دانشجویان خود را بورس کنیم این بورس می‌تواند بورس داخلی یا خارجی باشد باید فرصت مطالعاتی برای دانشجویان و اساتید ایجاد کنیم.
او یادآور شد: ما باید دانشجویان خود را در داخل بورس کنیم و تمام هزینه‌ها را خودمان پرداخت نماییم که به سمت رشته و حوزه‌های پایه بیایند. به طوریکه نگران مخارج خود نباشند و در صورت امکان نیز این افراد را به خارج اعزام کنیم.
این مقام مسئول افزود: بورس تحصیلی در کشور‌های مختلف فرصت است. برای مثال چین در آموزش سرآمد است و هم اکنون ۴۰۰ هزار دانشجوی چینی در آمریکا تحصیل می‌کنند تا بازگردند و چین را قوی‌تر کنند. ما این برنامه را در شتاب علمی آورده‌ایم که اجرای آن نیاز به حمایت دولت دارد.
سیمایی صراف، با بیان اینکه یکی از برنامه‌های وزارت علوم توسعه فرصت مطالعاتی است، تاکید کرد: باید فرصت مطالعاتی را ۱۰ برابر افزایش دهیم. چون سال‌های قبل در دهه ۹۰ سالی ۲۰۰۰ نفر هم فرصت مطالعاتی ارسال می‌کردیم و این رقم هم اکنون به ۱۰۰ تا ۱۲۰ نفر رسیده و ایده آل من ۲۰۰۰ نفر است.
او تاکید کرد: ما در حال بررسی این مواردی هستیم که یکی از آنها کاهش سنوات تحصیلی است با آمدن هوش مصنوعی به عنوان دستیار آموزشی این سوال مطرح می‌شود که چرا باید دوره لیسانس ۴ سال باشد این ابزار‌ها به تسریع در تحصیل کمک کردند؛ بنابراین در یک نقطه عطف تاریخی قرار داریم و آن حضور هوش مصنوعی است و با کمک آن بسیاری از سنت‌ها را باید بشکنیم.
وزیر علوم درباره کاهش سنوات تحصیلی لیسانس نیز تاکید کرد: ما سنت فرانسوی را پیروی کردیم که در آن دوره کارشناسی ۴ سال است. در حالی که کارشناسی می‌تواند ۳ سال باشد و دانشجو بلافاصله می‌تواند وارد بازار کار شود و به جای آن مهارت آموزی را فراگیرد و مهارت آموزش را تقویت کنیم.
سیمایی صراف افود: ما کاری کردیم که برای استاد دانشکده دنبال دانشجو می‌گردد چرا دانشجو باید ملزم به انتخاب استادی شود که دانشکده انتخاب کرده است؟ اگر دانشجو به هر دلیلی استاد را انتخاب نمی‌کند اشکالی وجود دارد و باید آن را برطرف کرد و این موجب رقابت بین استادانمی شود.
وزیر علوم در خصوص تجدیدنظر در حوزه تکالیف دانشجویی نیز گفت: پایان نامه‌های ارشد نسبت به دوره‌های قبل متفاوت شده است و دانشجو به آن کم توجهی می‌کند. آیا نمی‌توانیم به جای پایان نامه دانشجو را به تحقیق و ارائه مقاله ترغیب کنیم یا در توسعه و تحقیق کارخانه‌ای را انجام دهد.
وزیر علوم به آخرین وضعیت عدالت آموزشی اشاره کرد و گفت: عدالت آموزشی در سهمیه‌ها اعمال شده و رئیس جمهور نقطه نظراتی داشتند و امیدواریم تا ۱۰ روز دیگر آنها را اعمال کنیم و بازنگری می‌شود و برخی از آنها دیگر توجیهی ندارد و بایستی راه‌های دیگری را تجربه کنیم و این روشی که هم اکنون اجرا می‌شود قبول دادم که بی عدالتی است.
به گفته او، در بحث مهاجرت‌ها بسته آماده‌ای داریم و تنها اراده سیاسی جدی نیاز داریم، چون عوامل مهاجرت مختلف است و یکی از آن معیشت است و اراده فرابخشی نیاز داریم که باید کمک کنند چرا که رشد علمی به رشد اقتصادی کشور، بقا و کیفیت زندگی کمک می‌کند.
سیمایی گفت: جذب فرایندی است که می‌پذیریم فرد عضو هیات علمی دانشگاه شود و گاهی به گونه‌ای عمل شده که شایسته سالاری خدشه دار شده است و نفر اول رقابت علمی جذب نشده ک به جای آن نفر چندم جذب شده و این دلایل مختلفی دارد از جمله در شیوه نامه‌ها اختیاراتی به مقام جذب کننده دادیم که شاخص نداشته است و سلیقه‌ای بوده است. همچنین دانشگاه‌های ما هم اکنون بین المللی نیست و در تراز جهانی قرار ندارد.
این مقام مسئول اظهار کرد: برخی از دانشگاه‌های معتبر دنیا تا ۳۰ کنفرانس بین المللی در سال دارند در حالیکه ما کنفرانس بین المللی را با آوردن مهمان خارجی لوث می‌کنیم در حالیکه در دنیا اینطور نیست و در برخی از دانشگاه‌های دنیا بیش از ۶۰درصد دانشجویان خارجی است. کاهش سنوات تحصیلی منجر به حذف برخی دروس شود و این امر ذینفعان دارد که در دانشگاه‌ها هستند و تغییر آن زمان زیادی نمی‌خواهد و باید فرصت سوزی نکنیم.
ضرورت اراده سیاسی برای بین‌المللی‌سازی دانشگاه
صراف در پایان با بیان اینکه بین المللی کردن دانشگا‌ها اراده سیاسی می‌خواهد، گفت: «ما هم اکنون برای جذب دانشجوی خارجی حدود ۱۶ مرجع را راضی کنیم. به عبارتی ۱۶ مرجع در این انرژی دخالت دارند در حالیکه دانشجوی خارجی باید از پنجره واحد وارد شود و زمان زیادی صرف نشود در حالیکه گاهی برای جذب دانشجوی خارجی بک سال زمان صرف می‌شود.»