قالیباف: حکمرانی باید فرهنگ‌پایه باشد
مهر نیوز mehrnews
24 آبان 1404
1۰5
به گزارش خبرنگار مهر، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی صبح امروز (شنبه ۲۴ آبان ماه) در آیین گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار، اظهار کرد: متاسفانه آنطور که باید و شاید به مجموعه کتابخانه‌ها و کتاب‌داری توجه نشده است و این ضعفی است که وجود دارد.
اهمیت کتاب در زیست بشر و شناخت جهان
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: البته ما به سهم خود سعی کردیم که به ارزش و جایگاه کتاب توجه کنیم. کتاب همه زیست بشر و وحی را در اختیار ما قرار داده و گنجینه‌ای تمام نشدنی است. اگر می‌خواهیم دنیا را بشناسیم و از تجربه گران سنگ بشریت استفاده کنیم، باید به کتاب رجوع کنیم.
جامعه به عنوان مدرسه حقیقی انسان‌ها
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: ما نظام تربیتی، آموزشی و علمی داریم که شامل مهدکودک، مدرسه، دوره ابتدایی تا دانشگاه است اما واقعیت این است که «جامعه» مدرسه حقیقی انسان‌ها است. جامعه جایی است که انسان در آن حرکت می‌کند و پیش می‌رود و خانواده نخستین و مهم‌ترین بخش این جامعه است.
کتاب، خون جاری در رگ‌های جامعه
وی ادامه داد: اگر جامعه را مانند یک موجود زنده بدانیم، «کتاب» خون جاری در رگ‌های آن است. کتاب فقط برای مدرسه، نمره، امتحان و کنکور نیست، هرچند آنها نیز بخشی از موضوع و ضرورت‌های زندگی هستند اما در نهایت کتاب در شکل‌دهی فرهنگ جامعه نقش دارد که از آن غفلت کرده‌ایم.
قالیباف متذکر شد: زمانی که در شهرداری تهران بودم و از نزدیک با مردم کار می‌کردم، تأثیرات ملموس کتابخانه‌ها را در زندگی آنان می‌دیدم که کتابخانه چقدر مهم است و چگونه می‌توان آن را در دسترس مردم قرار داد.
فضای مجازی، فرصتی برای تعمیق کتابخوانی
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: برخی گمان می‌کنند فضای مجازی از ارزش کتاب می‌کاهد که این چنین نیست. ابزارها و نرم‌افزارهای حوزه فضای مجازی فرصتی است تا بتوان کتاب و کتابخوانی را در همین بستر تعمیق و گسترش داد و از نظر هویتی و شناختی و به ویژه در نبردهای امروز از آن بهره گرفت، چرا که جنگ‌های امروز، شناختی و روانی هستند.
نقش کتاب در جنگ شناختی و جلوگیری از تجزیه اذهان
وی تاکید کرد: تردید نکنیم که در جنگ شناختی، بزرگ‌ترین تجزیه از تجزیه اذهان جامعه آغاز می‌شود، یعنی هر فردی که از جامعه‌ای جدا شود، تأثیرات خود را در همه ابعاد به جا می‌گذارد؛ اینجاست که نقش کتاب مفید، مؤثر و سالم اهمیت پیدا می‌کند. باید به محتوای کتب توجه شود، چرا که اگر نشود، مضراتی خواهد داشت.
اصالت فرهنگ در نظام جمهوری اسلامی بر اساس آموزه‌های امام
قالیباف گفت: امامِ ما، این مرد الهی، مردی که جز برای خدا کلامی نگفت و جز در راه خدا گامی برنداشت؛ همان امامی که این انقلاب و این عظمت را به وجود آورد، به ما نشان داد که «فرهنگ» اصالت دارد و اصل بر این موضوعات، اصل فرهنگی است. اصالت فرهنگ بر همه چیز در نظام مقدس جمهوری اسلامی اولویت دارد.
حکمرانی فرهنگ‌پایه در همه عرصه‌ها
وی ادامه داد: لذا در بحث حکمرانی در عرصه فرهنگ باید توجه کنیم که در حقیقت این را باور داشته باشیم که حکمرانی نباید به صورت سطحی به موضوعات فرهنگی بپردازد، بلکه حکمرانی باید فرهنگ‌پایه باشد و در همه موضوعات ما، اساس کار باید بر فرهنگ استوار باشد.
رویکرد فرهنگی، کلید پیروزی در دفاع مقدس
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: واقعاً آن چیزی که در دوران دفاع مقدس باعث پیروزی ما در جنگ شد، همان رویکرد فرهنگی در میدان جنگ بود. حالا نمی‌خواهم وارد بحث شوم، اما در دوران بنی‌صدر هرگز فرهنگ‌پایه به جنگ نگاه نکردیم؛ یعنی اجازه نگاه فرهنگ‌پایه‌ای در جنگ به ما داده نشد و حتی ادبیاتی که در ماه‌های اول جنگ به کار گرفته می‌شد، نسبتی با فرهنگ ما نداشت.
وی ادامه داد: البته از بعد از عزل بنی‌صدر و فرار او، اگر شما تاریخ جنگ را نگاه کنید، همه‌چیز تغییر کرد. یعنی فرق یک حکمرانی فرهنگی با یک حکمرانی فرهنگ‌پایه را می‌توان در مقایسه هفت‌هشت ماه اول جنگ با هفت‌هشت سال بعدی دید؛ آن‌جاست که عظمت یک حرکت فرهنگ‌پایه آشکار می‌شود و نشان می‌دهد چه قدرت روحی و مادی و چه پیروزی‌هایی نصیب می‌کند.
لزوم فرهنگ‌پایه بودن در اقتصاد و سیاست
قالیباف اظهار کرد: تردید نکنید که در اقتصاد هم همین است؛ در سیاست هم همین است. اگر امروز می‌بینیم در عرصه سیاست اخلاق جایی ندارد، به این دلیل است که نگاه ما به سیاست، فرهنگ‌پایه نیست. اگر سیاست فرهنگ‌پایه شود، مگر می‌شود اخلاق در آن حاکم نباشد؟
وی متذکر شد: در همین سفر اخیری که به پاکستان داشتم، یکی از فعالان فرهنگی نزد من آمد و گفت ما اینجا یک کتابخانه داریم متعلق به خودمان و بیش از ۶۰ هزار نسخه خطی فارسی داریم و همه کتاب‌های نفی است. جالب است که برای نگهداری این نسخه‌ها، حداقل مکان را داشتند و در این زمینه مشکلات جدی داشتند.
دفاع از جغرافیای فرهنگی مانند جغرافیای طبیعی
قالیباف گفت: ما چطور حق خود می‌دانیم که برای دفاع از سرزمین‌مان و جغرافیای طبیعی‌مان بایستیم و دفاع کنیم؟ البته امروز افتخار می‌کنیم که در مقابل دشمن متجاوزی که ۲۰۰۰ کیلومتر آن‌طرف‌تر تجاوز کرد، در همین جنگ ۱۲ روزه، ایستادیم و مبارزه کردیم؛ قدرت دفاعی ساختیم با موشک‌هایمان و پاسخ دشمن را ۲۰۰۰ کیلومتر آن‌طرف‌تر می‌دهیم، ادبش می‌کنیم، سر جایش می‌نشانیم تا به این سرزمین تجاوز نکند.
وی ادامه داد: اما از آن طرف باید توجه کنیم که آیا جغرافیای فرهنگی ما هم چنین دفاعی لازم ندارد؟ آنچه در پاکستان دیدم، حکایت از نفوذ زبان فارسی و فرهنگ ما دارد. امروز ما باید به کتاب توجه ویژه ای کنیم و بتوانیم واقعاً در مرزهای دور و فضاهای دور از فرهنگ‌مان، آن را گسترش دهیم و دنبال کنیم و فرهنگ، ادبیات و اندیشه‌هایمان را منتقل کنیم.
دعوت به تلاش اندیشمندان برای گسترش فرهنگ ایرانی-اسلامی
وی تاکید کرد: من معتقدم از جهت فکری و فرهنگی واقعاً جا دارد که اندیشمندان ما، صاحبان قلم، آن‌هایی که دل در گرو ایران عزیز دارند، آن‌هایی که دل در گرو اسلام و مکتب قرآن و اهل‌بیت دارند، باید در این مسیر تلاش کنند.
وی با بیان اینکه ما باید از کتاب برای مباحث فلسطین و جنگ دوازده روزه بهره بگیریم، اظهار کرد: اهمیت کتابخانه مجلس به حافظه تاریخی است که اینجا جمع شده است و حداقل قریب به ۱۲۰ سال اینجا در بخش‌های مختلف جمع شده و مدیریت خوبی در طول این سالیان دراز بوده است.
قالیباف ادامه داد: با توجه به اینکه مراکز پژوهشی و کتابخانه‌های دیگر کار خودشان را انجام می‌دهند، کتابخانه مجلس موازی کاری با آنها نکند و بیشتر به مزیت‌هایی که این مجموعه مجلس نسبت به سایر بخش‌های حوزه کتاب دارد، توجه کنیم و به بهترین شکل ممکن آن را غنی‌سازی کنیم و از آن استفاده کنیم. این کتابخانه باید تبدیل به قطب غنی سازی فکری و حکمرانی شود.
رئیس قوه مقننه اظهار کرد: مرجعیت کتابخانه مجلس و مرکز اسناد آن این است که مستمر و موثر از آن بهره گرفته شود. نخبگان کشور که تصمیم‌ساز برای حکمرانی کشور هستند، باید از این حافظه تاریخی به درستی استفاده کنند. به نظرم کمترین استفاده را نمایندگان مجلس نسبت به این محل به این مهمی برای کار و ماموریت‌های خود دارند، در حالی که به هیچ قیمتی نباید این فرصت را از دست دهیم، باید از گذشته و تجارب به درستی استفاده کنیم و عبرت بگیریم. امیدوارم این کتابخانه به یک نهاد آفرینشگر و پویا و اثربخش بیش از گذشته تبدیل شود.
