نیویورک‌تایمز: بن‌سلمان به آمریکا می‌رود / ریاض به دنبال خرید جنگنده‌های اف-۳۵
اقتصاد آنلاین
11 آبان 1404
1۰8
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از انتخاب، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اعلام کرد می‌تواند عربستان سعودی را متقاعد کند تا تا پایان سال اسرائیل را به رسمیت بشناسد و ابراز امیدواری کرد که پادشاهی عربستان به توافقات ابراهیم بپیوندد. اما به نظر می‌رسد این انتظارات برآورده نخواهد شد. ولیعهد و حاکم عملی عربستان، محمد بن سلمان (MBS)، اهداف فوری‌تری دارد.
محمد بن سلمان در حال آماده‌سازی برای نخستین سفر خود به ایالات متحده در هفت سال گذشته است. به گفته کارشناسانی که با روزنامه نیویورک تایمز گفت‌و‌گو کرده‌اند، عادی‌سازی روابط میان عربستان و اسرائیل ممکن است سال‌ها طول بکشد، نه ماه‌ها. این سفر که برای اواسط ماه برنامه‌ریزی شده، بر مذاکره درباره یک توافق دفاع متقابل متمرکز خواهد بود؛ توافقی مشابه تضمین امنیتی بی‌سابقه‌ای که ترامپ پس از حمله ناموفق اسرائیل به دوحه و عذرخواهی علنی نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو از مقامات قطری، به قطر اعطا کرد.
به گفته یک مقام آمریکایی و یک منبع دیگر آگاه از تدارکات سفر، ریاض همچنین به دنبال خرید جنگنده‌های پنهان‌کار اف-۳۵ برای نیروی هوایی خود و پیشبرد گفت‌و‌گو‌ها برای دسترسی به فناوری آمریکایی است که امکان راه‌اندازی یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی را فراهم کند.
این سفر نخستین دیدار محمد بن سلمان از واشینگتن از زمان قتل روزنامه‌نگار جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول در سال ۲۰۱۸ است؛ حادثه‌ای که مقامات ترکیه گفتند توسط ۱۵ مأمور سعودی انجام شده و روابط میان ریاض و واشینگتن را به شدت تیره کرد.
تضمین یک پیمان دفاعی و توافق همکاری هسته‌ای — حتی بدون تأیید رسمی کنگره، همان‌طور که محمد بن سلمان در ابتدا خواستار آن بود — همچنان یک پیروزی بزرگ برای ولیعهد محسوب می‌شود. دولت بایدن پیش‌تر درباره هر دو موضوع با او گفت‌و‌گو کرده بود، اما تأکید داشت که در مقابل، عربستان باید روابط خود را با اسرائیل عادی کند. این مذاکرات پس از آغاز جنگ غزه بیش از دو سال پیش متوقف شد.
ترامپ در مصاحبه‌ای با مجله تایم دو هفته پیش گفت معتقد است که «خیلی نزدیک» به توافقی بوده که بر اساس آن عربستان سعودی روابط دیپلماتیک با اسرائیل برقرار می‌کند و پیش‌بینی کرد که این اتفاق تا پایان سال رخ خواهد داد. او ماه گذشته به شبکه فاکس بیزنس گفت: «آن‌ها نمی‌توانستند در زمان جنگ این کار را انجام دهند. حالا با آتش‌بس، این اتفاق خواهد افتاد.».
اما تحلیلگر سعودی، علی شهابى، که به رهبری پادشاهی نزدیک است، به نیویورک تایمز گفت که چنین توافقی در سال جاری «تقریباً غیرممکن است مگر آن‌که تغییر معجزه‌آسایی در داخل اسرائیل رخ دهد». شهابى گفت محمد بن سلمان بر این باور است که عادی‌سازی روابط تنها زمانی ممکن است که اسرائیل گامی غیرقابل بازگشت به‌سوی به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین بردارد.
به گفته شهابى، عادی‌سازی روابط با اسرائیل همچنان «آخرین اهرم فشار عمده جهان عرب بر اسرائیل» در موضوع فلسطین است. او افزود: «پادشاهی عربستان می‌خواهد از این کارت برای حل نهایی مشکل و برقراری ثبات منطقه‌ای استفاده کند.»
وزیر دارایی اسرائیل، بزالل اسموتریچ، هفته گذشته در پاسخ به پرسشی درباره احتمال عادی‌سازی روابط میان عربستان و اسرائیل، خشم گسترده‌ای برانگیخت وقتی گفت: «اگر عربستان به ما بگوید “عادی‌سازی در برابر تشکیل کشور فلسطین” — پس نه، متشکرم. سوار شترهایتان در صحرای عربستان بمانید.»
چند ساعت بعد، پس از انتقادات گسترده، اسموتریچ در شبکه‌های اجتماعی عذرخواهی کرد و نوشت: «اظهارنظر من درباره عربستان قطعاً نامناسب بود و از رنجش ایجادشده متأسفم. در عین حال، انتظار دارم عربستان به ما آسیب نرساند یا حقوق تاریخی ملت یهود در یهودا و سامره را انکار نکند و به دنبال صلح واقعی با ما باشد.»
